Əfvedici olmaq
İnsan yanılmağa və xəta etməyə meyillidir. Həyatı boyu dəfələrlə xəta edir, eyni zamanda, dəfələrlə ətrafındakı insanların xətalı davranışları ilə qarşılaşır. Cahiliyyə əxlaqını yaşayan insanların əksəriyyəti isə xətalara qarşı dözümsüzdür, xəta edən insana qarşı səbirli davranmırlar. Xüsusilə də həmin xətadan zərər görəndə daha mərhəmətsiz olurlar. Din əxlaqı isə əfvedici və sevgi ilə yanaşmağı öyrədir.
İman gətirənlər aciz qul olduqlarını bilirlər. Qarşılarındakı insanın etdiyi xətanın bənzərini özlərinin də edə biləcəyini düşünərək davranırlar. İnsanlara gözəl söz söyləyir, əfvedici olurlar. Əfv etməyin Rəbbimizin qatında üstün əxlaq olduğu Quranda belə bildirilir:Xoş söz demək və xətaları bağışlamaq, minnətlə verilən sədəqədən daha yaxşıdır. Allah zəngindir, Həlimdir. (Bəqərə surəsi, 263)
Əgər bir xeyri aşkara çıxarsanız, yaxud onu gizlətsəniz və ya bir pisliyi bağışlasanız, (bilin ki,) Allah əfv edəndir, Qadirdir. (Nisa surəsi, 149)
Sən bağışlama (yolunu) tut, yaxşı iş görməyi əmr et və cahillərdən üz döndər. (Əraf surəsi, 199)
Quranda Allah'ın bağışlamasını istəyən insanın əfvedici olmasının lazım olduğu bildirilmişdir:Qoy aranızda olan fəzilət və sərvət sahibləri qohumlara, miskinlərə və Allah yolunda hicrət edənlərə verməyəcəklərinə and içməsinlər. Qoy əfv edib bağışlasınlar. Məgər siz Allah'ın sizi bağışlamasını istəmirsinizmi? Allah bağışlayandır, rəhmlidir. (Nur surəsi, 22)
Tövratda da iman gətirən insanın mütləq səbirli və əfvedici olmasının lazım olduğu bildirilir. Bir xəta ilə qarşılaşanda onu böyütməmək, insanlara qəzəblənib intiqam almağa çalışmamaq lazımdır. Mövzu ilə bağlı Tövratda belə bildirilir:Ağıllı insan səbirlidir, başqasının günahını bağışlamaq ona şərəf gətirər. (Süleymanın məsəlləri, 19: 11)
Sevgi istəyən günahları bağışlayar, sözgəzdirən əziz dostları ayırar. (Süleymanın məsəlləri, 17: 9)
Demə: “Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, onun əməlinin əvəzini verəcəyəm”. (Süleymanın məsəlləri, 24: 29)
İncildə insanın qarşısındakını bağışladığı zaman özünün də bağışlanacağı (Luka, 6: 37) bildirilmiş, inananların: “Bizə qarşı günah edənləri bağışladığımız kimi Sən də bizi bağışla” (Matta, 6: 12) - deyərək Allah'a dua etmələri tövsiyə edilmişdir. İnananların insanlara qarşı sevgi ilə və əvfedici davranması İncildə başqa bir yerdə belə bildirilmişdir:
...Mərhəmət, xeyirxahlıq, təvazökarlıq, həlimlik və səbir libasını geyinin. Bir-birinizə qarşı səbirli olun və birinizin digərindən şikayəti varsa, bağışlayın. Rəbb sizi bağışladığı kimi, siz də bir-birinizi bağışlayın. (Koloselilərə, 3: 12-13)
“Qonşunu sev və düşməninə nifrət et”, -deyildiyini eşitmisiniz. Mən isə sizə deyirəm ki, düşmənlərinizi sevin, sizə zülm edənlər üçün dua edin... Çünki O (Allah) günəşini həm pislərin, həm yaxşıların üzərinə doğdurur. Yağışını isə həm salehlərin, həm də saleh olmayanların üzərinə yağdırır. Əgər siz yalnız sizi sevənləri sevirsinizsə, artıq nə mükafatınız olacaq?.. (Matta, 5: 43-46)
Sözüm sizədir, ey Məni dinləyənlər: düşmənlərinizi sevin, sizə nifrət edənlərə yaxşılıq edin. Sizi lənətləyənlərə xeyir-dua verin və sizi incidənlər üçün dua edin. (Luka 6: 27-28)
...Siz isə düşmənlərinizi sevin, onlara yaxşılıq edin və onlardan heç bir qarşılıq gözləmədən borc verin. Alacağınız mükafat böyük olacaq... (Luka, 6: 35) Əgər başqalarının təqsirlərini bağışlasanız, Allah da sizi bağışlayar. (Matta, 6: 14)
Bölmələr
- QURAN VƏ SÜNNƏYƏ ƏSASƏN, MÜSƏLMANLARIN KİTAB ƏHLİNƏ MÜNASİBƏTİ NECƏ OLMALIDIR?
- Müsəlmanların iki ilahi dinin mənsublarına sevgisi və şəfqəti
- Hz. İbrahimin (əs) hənif dini
- Quran əxlaqının tələb etdiyi şəfqət
- Quranda bütün peyğəmbərlər təriflənir, müsəlmanlar hz. Musa (əs) və hz. İsanı (əs) qəlbən sevirlər
- Peyğəmbərimizin (səv) dövründə yəhudilər və xristianlar təhlükəsiz şəraitində yaşayırdılar
- Müsəlmanlar kitab əhlini qorumaqla mükəlləfdirlər
- İSLAM TARİXİNDƏ MÜSƏLMANLAR VƏ KİTAB ƏHLİ
- Hz. Muhəmmədin (səv) kitab əhlinə olan nümunəvi münasibəti
- Müsəlmanların kitab əhlinə münasibəti peyğəmbərimizin (səv) şəfqətli münasibətinə uyğun olmalıdır
- Kitab əhlinin İslam hakimiyyəti altında yaşadığı rahat həyat
- İslam hakimiyyətində din və ibadət azadlığı
- Müsəlmanlar kitab əhlinə sahib çıxmalıdır
- Müsəlman cəmiyyətlərində kitab əhlinin hüquqi statusu
- İLAHİ DİNLƏRDƏ ORTAQ İBADƏTLƏR, ORTAQ ƏXLAQİ DƏYƏRLƏR
- Təvazökarlıq
- Lovğalanmamaq
- Allah'ın ayələrinin inkar edildiyi yerdən uzaqlaşmaq
- Boş şeylərdən üz çevirmək
- Hər işdə Allah'ı xatırlamaq
- Təvəkkül etmək
- Allah inananların qoruyucusudur
- Ədalət anlayışı
- İftira və hücumlardan çəkinmək
- Gecələr hiylə quranlar
- Ataların batil dininə itaət etməmək
- Göstəriş və riyakarlıqdan çəkinmək
- Din əxlaqında sevginin əhəmiyyəti
- Allah, Ona yaxınlaşmaq istəyənə yol göstərər
- Gözəl söz söyləmək
- Verilən öyüd-nəsihətləri dinləmək
- Yaxşılıq anlayışı
- Pisliyi yaxşılıqla dəf etmək
- Pis əxlaq xüsusiyyətləri
- Əfvedici olmaq
- Xəsislikdən çəkinmək
- Zəkat vermək
- Başqalarını xəbərdar edib özünü unutmamaq
- İLAHİ DİNLƏRDƏ ORTAQ İNANC ƏSASLARI
- Allah hər şeyi yaradandır
- Allah'dan başqa ilah yoxdur
- Allah hər şeyə qadirdir
- Allah hər şeyi bilir
- Allah mərhəmətlidir və bağışlayandır
- Yalnız Allah'a qulluq etmək
- Allah'ı tərk edib bütlərə sitayiş etməmək
- Allah'ı ucaltmaq
- Gücü verən Allah'dır
- Öldürən və dirildən Allah'dır
- Allah dilədiyini varlı, dilədiyini yoxsul edir
- Allah sadiq olanları qoruyur
- Allah tərifə layiq olandır, Həmiddir
- Ən doğru yol Allah'ın yoludur
- Doğru yola yönəldən Allah'dır
- Allah Öz yoluna itaət edənlərə müvəffəqiyyət bəxş edir
- Allah'ın vəhyi: Kitaba bütünlüklə riayət etmək
- Allah'dan qorxmaq
- Allah sevgisi
- Allah'a şirk qoşmamaq
- Dünya həyatının keçiciliyi
- Peyğəmbərlərə iman
- İnsanların göndərilən peyğəmbərləri qısqanması
- Peyğəmbərlərə atılan dəlilik iftirası
- Peyğəmbərlər öz nəfslərinin istədiklərini danışmırlar
- Cənnət və Cəhənnəmə iman
- Yenidən dirilişə iman
- Hesab gününə iman
- Qiyamət günü
- İnsanın imtahanı
- Hər iş ancaq Allah'ın diləməsi ilə həyata keçir
- Şükür etmək
- Qəzəbi boğmaq
- Dua etmək
- Tövbə etmək
- Sadəcə Allah'ın razılığını axtarmaq
- Səbirli olmaq
- Düşünmək
- Gözəl əxlaqa çağırmaq
- Möcüzə gözləməmək
- Göz, qəlb və qulaqların möhürlənməsi
- Özünü uca tutmamaq
- Salamlamaq
- Qısqanclıqdan çəkinmək
- Yalan danışmamaq
- Zina etməmək
- Oğurluq etməmək
- Ana və ata ilə ən gözəl şəkildə davranmaq
- Ortaq fikri mübarizə
- Yanlış dəyər mühakimələrinin mənşəyi: darvinizm
- İki seçim
- İLAHİ DİNLƏRDƏ MƏSİH (əs) VƏ MEHDİ (əs) İNANCI
- Hz. İsa (əs) və hz. Mehdi (əs) bu əsrdə gələcək
- Quranda hz. İsanın (əs) yer üzünə ikinci dəfə gəlişi
- İncildə İsa Məsihin Yer üzünə qayıdışı
- Hz. İsanın (əs) Quranda bildirilən xüsusiyyətləri
- Hz. İsanın (əs) tanınması
- Hz. İsa (əs) gələndə onu əvvəldən tanıyan heç kim olmayacaq
- Hz. İsanı (əs) gözləmək
- Xristian dünyası hz. İsanın (əs) gəlişinə hazırdırmı?
- Hz. Mehdinin (əs) çıxışı bütün müqəddəs kitablarda müjdələnir
- Yəhudilərin “Məsih”, müsəlmanların “Mehdi” adı ilə gözlədiyi şəxs eyni mübarək şəxsdir
- Allah hz. İbrahimin (əs) nəslinə hakimiyyət vəd edir